Στο ΙΠΣΥ υπάρχει ισχυρή τεχνογνωσία στην διαχείριση μεγάλων δεδομένων, η οποία σε μεγάλο βαθμό ενισχύθηκε από το έργο ΜΕΔΑ: Μεγάλα Δεδομένα - Προσκλήσεις, Μέθοδοι και Τεχνικές Αποδοτικής Διαχείρισης που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης ΚΡΗΠΙΣ της ΓΓΕΤ. ΤΟ ΙΠΣΥ έχει δημιουργήσει σειρά εργαλείων για την διαχείριση μεγάλων δεδομένων, αλγορίθμους και τεχνικές που έχουν δημοσιευτεί στα σημαντικότερα συνέδρια και περιοδικά της διαχείρισης δεδομένων και έχει εκπονήσει πληθώρα ερευνητικών έργων, τόσο από εθνικούς όσο και από κοινοτικούς πόρους, σε σχέση με την διαχείριση δεδομένων. Έχοντας ήδη αναπτύξει εκτενή τεχνογνωσία στην διαχείριση μεγάλων δεδομένων, το ΙΠΣΥ επιδιώκει με το προτεινόμενο έργο να χτίσει πάνω σε αυτή αναπτύσσοντας τεχνογνωσία στον τομέα της επιστήμης δεδομένων . Με τον όρο επιστήμη δεδομένων, αναφερόμαστε στην σύνθετη επεξεργασία των δεδομένων, και στην εξαγωγή ιδιαίτερα επεξεργασμένης γνώσης με τεχνικές όπως, η μηχανική μάθηση, στατιστική ανάλυση, οπτικοποίηση αποτελεσμάτων, ερευνητική ανάλυση κτλ. Ο βασικός στόχος αυτής της ΕΕ είναι η απόκτηση τεχνογνωσίας στην επιστήμη των δεδομένων, με έμφαση την εφαρμογή της στα μεγάλα δεδομένα. Στο πλαίσιο της ΕΕ1, θα αποκτηθεί τεχνογνωσία μέσω της βιβλιογραφικής έρευνας, της εξοικείωσης με εργαλεία της επιστήμης των δεδομένων, των συμμετοχών σε σχετικά συνέδρια και με επισκέψεις σε ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια του εξωτερικού και του εσωτερικού που διακρίνονται σε αυτόν τον τομέα.

Η ερευνητική περιοχή της Επιστήμης και της Αναλυτικής Δεδομένων έχει εισάγει νέες απαιτήσεις σε υπολογιστικές υποδομές και σε προγραμματιστικά εργαλεία σε σύγκριση με την παραδοσιακή διαχείριση δεδομένων. Τα χαρακτηριστικά των μεγάλων δεδομένων (όγκος, ρυθμός παραγωγής, ετερογένεια, κ.α.) απαιτούν υποδομές κατανεμημένων υπολογιστικών συστημάτων για την αποδοτική διαχείρισή τους, ενώ η πολυπλοκότητα των δεδομένων απαιτεί νέες μεθόδους και εργαλεία ανάλυσης που συνδυάζουν τεχνικές μηχανικής μάθησης, εξόρυξης γνώσης, ενσωμάτωσης και ομογενοποίησης ετερογενών δεδομένων, ανωνυμοποίησης προσωπικών δεδομένων, στατιστικής και οπτικής ανάλυσης. Η ΕΕ2 θα δημιουργήσει το αναγκαίο υπόβαθρο σε υποδομές, προγραμματιστικά εργαλεία και συλλογές δεδομένων για την ανάπτυξη των νέων μεθόδων και εφαρμογών της επιστήμης των Δεδομένων που θα πραγματοποιηθεί στις ενότητες 3-5. Ειδικότερα, στην παρούσα ΕΕ θα δημιουργηθεί ένα κατανεμημένο υπολογιστικό περιβάλλον, στο οποίο θα εγκατασταθούν και θα αξιολογηθούν πειραματικά τα πλέον πρόσφατα εργαλεία αναλυτικής δεδομένων. Η υποδομή που θα υλοποιηθεί θα χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση υπολογιστικών μοντέλων μεγάλης κλίμακας που έχει αναπτύξει το ΙΠΣΥ. Τέλος, θα γίνει η συλλογή των δεδομένων τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την πειραματική αξιολόγηση και την ανάπτυξη των νέων εφαρμογών. Τα δεδομένα θα προέλθουν από φορείς με τους οποίους το Ι.Π.Σ.Υ. συνεργάζεται και από πηγές ανοιχτών δεδομένων.

Μέσω του έργου ΜΕΔΑ της Δράσης «ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ - ΚΡΗΠΙΣ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα Περιφερειών σε μετάβαση, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, το ΙΠΣΥ εκτέλεσε βασική και εφαρμοσμένη έρευνα πάνω σε αλγορίθμους, μοντέλα και μεθόδους για την αποδοτική διαχείριση των Μεγάλων Δεδομένων, εστιάζοντας σε τρεις ιδιαίτερα σημαντικές κατηγορίες δεδομένων: στα Επιχειρησιακά, τα Επιστημονικά και τα Κοινωνικά Δεδομένα. Ειδικότερα για τις ανάγκες της διαχείρισης δεδομένων υπό το πρίσμα της Επιστήμης Δεδομένων, το ΙΠΣΥ έχει προσδιορίσει τρία ερευνητικά πεδία στη διαχείριση των Μεγάλων Δεδομένων που χρίζουν περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη: (α) η Αναλυτική Κοινωνικών Δικτύων και Δικτύων Αναφορών, (β) Αναλυτικά Εργαλεία για Ανωνυμοποιημένα Δεδομένα και (γ) Υπολογιστικά Μοντέλα Μεγάλης Κλίμακας. Η Αναλυτική Κοινωνικών Δικτύων και Δικτύων Αναφορών θα δώσει τη δυνατότητα εμπλουτισμού των δεδομένων με σημασιολογική πληροφορία και πληροφορία προέλευσης και διατηρησιμότητας, ενισχύοντας τη δυνατότητα για αποδοτική αναζήτηση με κριτήρια ποιότητας. Τα Αναλυτικά Εργαλεία για Ανωνυμοποιημένα Δεδομένα θα δώσουν τη δυνατότητα αναλυτικής πάνω σε δεδομένα ανωνυμοποιημένα, τα οποία και είναι πολύ συχνά στα πεδία εφαρμογής της Επιστήμης Δεδομένων. Τα Υπολογιστικά Μοντέλα Μεγάλης Κλίμακας, με νέα μοντέλα ελαστικής διαχείρισης των δεδομένων και νέες μεθόδους βελτιστοποίησης των ροών επεξεργασίας δίνοντας έμφαση στις μεθόδους κατάτμησης των δεδομένων στο υπολογιστικό νέφος, θα βελτιώσουν την απόδοση επεξεργασίας ροών δεδομένων που παρουσιάζονται επίσης πολύ συχνά στα πεδία εφαρμογής της Επιστήμης Δεδομένων.

Το ΙΠΣΥ έχει αναπτύξει ένα ευρύ δίκτυο συνεργασιών με άλλους επιστημονικούς και τεχνολογικούς φορείς της χώρας και του εξωτερικού, με στόχο την παροχή τεχνογνωσίας πάνω σε θέματα διαχείρισης και ανάλυσης δεδομένων. Πέρα από τον κλάδο των ΤΠΕ που βρίσκεται στον πυρήνα των δραστηριοτήτων του, το ΙΠΣΥ εκπονεί ερευνητικά έργα και προσφέρει καινοτόμες τεχνολογίες ανάλυσης δεδομένων σε θέματα σχετιζόμενα με τους περισσότερους κλάδους που θέτει σε προτεραιότητα η Στρατηγική Έρευνας και Τεχνολογίας για την Έξυπνη Εξειδίκευση (RIS3). Ενδεικτικά, το ΙΠΣΥ έχει αναπτύξει τεχνολογίες ανάλυσης γεωχωρικών δεδομένων που χρησιμοποιούνται στον κλάδο των μεταφορών και της μετακίνησης, τεχνολογίες ανάλυσης περιβαλλοντικών και δορυφορικών δεδομένων με εφαρμογή στον κλάδο του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης, τεχνολογίες συσσώρευσης, επιμέλειας και διάθεσης πολιτιστικών δεδομένων, κ.α. Στόχος της παρούσας ΕΕ είναι η μελέτη των παραπάνω συνεργασιών και ο σχεδιασμός 2 τουλάχιστον πιλοτικών εφαρμογών που θα εφαρμόζουν τις μεθόδους και τα εργαλεία της Επιστήμης Δεδομένων σε διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους. Τέλος, η παρούσα ΕΕ θα μελετήσει μεθόδους προετοιμασίας και προεπεξεργασίας των δεδομένων με στόχο την καλύτερη και αποδοτικότερη διαχείρισή τους στην κάθε εφαρμογή.

H EE5 θα δώσει μία σαφή εικόνα των προκλήσεων που υπάρχουν για την Επιστήμη των Δεδομένων και θα εντοπίσει τις περιοχές στις οποίες το ΙΠΣΥ μπορεί να συνεισφέρει με την τεχνογνωσία που έχει αναπτύξει. Στόχος της ΕΕ5 είναι να υλοποιήσει τα πιλοτικά που έχει προδιαγράψει η ΕΕ4 και να τα αξιολογήσει με πραγματικά δεδομένα. Ο μεγαλύτερος όγκος εργασίας στην ΕΕ5 θα είναι η ανάπτυξη πιλοτικών εφαρμογών, χτισμένες πάνω στις τεχνολογίες που έχει αναπτύξει το ΙΠΣΥ αλλά και εκμεταλλευόμενο την τεχνογνωσία που θα αποκτήσει στο πλαίσιο της ΕΕ1 και των δεδομένων που θα έχουν συγκεντρωθεί στην ΕΕ2. Οι τεχνολογίες και οι γλώσσες προγραμματισμού μπορεί να διαφέρουν από εφαρμογή σε εφαρμογή, καθώς η επιλογή θα γίνει ανάλογα με τις ανάγκες σε κάθε περίπτωση. Οι πιλοτικές εφαρμογές θα εκμεταλλεύονται τους αλγορίθμους και τις τεχνικές που έχουν αναπτυχθεί στην ΕΕ3, αλλά θα ξεπερνούν το απλό proof-of-concept και θα αποτελούν πρότυπα εργαλεία που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, όχι μόνο από τον δημιουργό τους ως απόδειξη της τεχνικής αρτιότητας της προτεινόμενης μεθόδου, αλλά και από τρίτους χρήστες για την εξυπηρέτηση των αναγκών τους. Τα εργαλεία θα αναπτυχθούν σε επίπεδο προτύπου, όχι όμως σε εμπορικού εργαλείου. Σε αυτή την κατεύθυνση θα επιδιωχθούν, στο πλαίσιο της ΕΕ5, οι μέγιστες συνέργειες και συνεργασίες με άλλα έργα που υπάρχουν στο ΙΠΣΥ ώστε να διασφαλιστεί η καλύτερη ποιότητα των πιλοτικών, αλλά και η σύνδεση τους με πραγματικές ανάγκες, πραγματικούς χρήστες και ευρεία πεδία εφαρμογής.

Ο στόχος της Ενότητας Εργασίας είναι η διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου μέσα από μια σειρά ενεργειών. Με δεδομένο ότι το υποέργο αυτό καλύπτει τον πυρήνα της τεχνογνωσίας που εστιάζει το Ι.Π.ΣΥ., θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικές τις δράσεις επικοινωνίας, προβολής και δικτύωσης που θα επιτρέψουν την ευρεία διάδοση του υποέργου και την επικύρωση των αποτελεσμάτων του. Οι δράσεις αυτές θα λάβουν χώρα καθ’ όλη τη διάρκεια του υποέργου, ώστε να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη τόσο για το υποέργο, όσο και για τον φορέα εν γένει. Ένα δεύτερος στόχος της Ενότητας Εργασίας είναι η αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων προς τη συν-δημιουργία νέων επιχειρηματικών ιδεών, στην ενίσχυση της συνεργασίας του Ε.Κ. Αθηνά με μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην αύξηση της καινοτομίας στον ιδιωτικό τομέα, στη μεγέθυνση των επενδύσεων ΕΤΑΚ του ιδιωτικού τομέα, στην αύξηση των αιτήσεων κατοχύρωσης πνευματικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και στη δημιουργία βιώσιμων δομών και μηχανισμών προκειμένου να εξασφαλιστεί η διατήρηση και το μακροπρόθεσμο όφελος των αποτελεσμάτων του Υποέργου και της πράξης εν γένει.

Ο στόχος της Ενότητας Εργασίας είναι να εξασφαλιστεί η ομαλή και αποτελεσματική εκπόνησή του υποέργου, μέσα από την στρατηγική οργάνωση των δράσεων, την επίβλεψη της προόδου εξέλιξης σε κάθε φάση και την μέριμνα για την τήρηση των εκάστοτε χρονοδιαγραμμάτων. Καθώς το Ι.Π.ΣΥ. είναι ο μόνος φορέας που συμμετέχει στο υποέργο αναμένουμε ότι οι απαιτήσεις οργάνωσης θα είναι ελαφρύτερες σε σύγκριση με ερευνητικά έργα αντίστοιχου προϋπολογισμού και πολυπλοκότητας που όμως απαιτούν τη συνεργασία πολλών εταίρων.